Door Mariske Vreugdenhil en Carolijn Winnubst
“Mijn gevoel is dat de Nederlandse vrouwen zich over mijn zaak hebben gebogen”. Zo zegt een vader, laten we hem gemakshalve Steven noemen, over zijn tevergeefse pogingen tot aan de Hoge Raad toeom een omgangsregeling met zijn dochter af te dwingen.1Het door Steven omschreven gevoel vindt de voorzitter van (nota bene!) de Vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS) onterecht: “Ik denk dat het geslacht niets uitmaakt”.
Ferme uitspraken van twee mannen: een aanval op het systeem van de rechtspraak met een verdedigende reactie. Zo is de rechtspraak per slot van rekening ook georganiseerd. En wat de mannen werkelijk voelen, daar mogen we naar raden.
Welk gevoel omschrijft Steven? Wat raakt hem diep van binnen? Misschien het zich ‘in de steek gelaten’ of zich door al die vrouwelijke rechters inclusief ex ‘vernederd’ voelen. Is hij ‘onmachtig’, is er sprake van ‘de pest in hebben’? Is hij ‘rancuneus’ en wellicht ‘beschaamd’?
En een onterecht gevoel, zoals de voorzitter van de vFAS het gevoel van Steven benoemt, wat is dat eigenlijk? Voelt dat net zoals als een onterechte penalty of een rode kaart in het voetbal? Of als een exorbitante bonus in het bedrijfsleven? En zelfs daar kunnen heel wat nabeschouwingen en gesprekken aan worden gewijd. 
Nu zijn wij toevallig vrouw. En moeder. En kind. Dat raakt, niet anders dan bij mannen en vaders aan een heel palet aan gevoelens. Net zoals dat gaat bij het lezen van literatuur, het kijken naar kunst of het maken van muziek. Heen en weer slingerend tussen het omarmen en loslaten van onze steeds groter wordende kinderen. Bij tijd en wijlen moeite hebbend met onze eigen rol, ook zelf als kind. Zaken zijn gelopen zoals ze gelopen zijn. Daar hebben wij ons wel eens boos, verdrietig en onmachtig over gevoeld. Acceptatie en soms zelfs dankbaarheid overheersen nu. Omdat het beleven van al die uiteenlopende gevoelens als kind en ouder ons zoveel heeft gebracht. Compassie voor onze gevoelens en voor die van anderen. Inzicht in de wereld achter die gevoelens, van persoonlijke overtuigingen tot aan eigen drijfveren en spiritualiteit toe.
Lastig gebied hoor, die gevoelens. Welk inzicht over het vaderschap zou het Steven opleveren met al die vrouwelijke rechters of de voorzitter van de vFAS over de gevoelens van boze of dwaze vaders? En wat als de rechters allemaal mannen waren geweest? We stellen het ons voor: de rechtspraak anno 2020, als televisieformat lijkend op Studio voetbal op de zondagavond gepresenteerd door dé Jack van Gelder uit de rechterswereld. En als tafelheren schuiven de mediation leermeesters Stone, Patton en Heen aan, om vaders, moeders en kinderen te ondersteunen in het praten over ‘what matters most’. ‘Welkom dames én heren bij: don’t deny feelings, sort them out!’
1 NRC Next 28 mei 2014
Over de auteurs
Mariske Vreugdenhil is sinds 2003 zelfstandig trainer/coach en MfN mediator. Zij is docent bij de Beroepsopleiding Advocaten en bij de Baak Managementopleidingen en zij begeleidt intervisiegroepen voor professionals. Sinds haar rechtenstudie zet zij zich in voor de ontwikkeling van (juridische) professionals. Conflicten ziet zij als kans tot ontwikkeling. Met actieve en creatieve leervormen schept ze ruimte voor openhartige gesprekken waardoor mensen bij hun kracht komen. www.mariskevreugdenhil.nl
Carolijn Winnubst werkt als MfN-registermediator en adviseert/begeleidt inhoudsgedreven professionals en -organisaties op het gebied van leren & ontwikkelen. Zij geeft trainingen op het gebied van communicatie, conflicten en professionele reflectie, onder andere voor de Beroepsopleiding Advocaten. Ze is lid van de klachtencommissie (politie-)eenheid Amsterdam. Samen met Mariske Vreugdenhil schrijft zij het Handboek Mediation voor het hoger juridische onderwijs. www.carolijnwinnubst.nl